Մի իրի պատմություն. լվացքի փոշի

Այսօր դժվար է պատկերացնել լվացքի ընթացքը առանց լվացքի փոշու, չէ որ  նրա  հայտնվելուց արդեն մեկուկես դար է անցել։  Դա ճիշտ է. լվացքի փոշու գործածման  մասին առաջին հիշատակումները մեզ տանում են տասնվեցերորդ դար։ Հայտնի է, որ հնդիկները լվացքի ժամանակ հատուկ խառնուրդ են ավելացրել ջրին, բայց  դրա պատրաստման բաղադրատոմսը, ցավոք,  չի պահպանվել։
Պատմության մեջ առաջին լվացքի փոշին ստեղծել է  գերմանացի քիմիկոս Ֆրիտց Հենկելը: Նա ստացել է արտադրանք՝ ժամանակակից լվացքի փոշու նախահայրը, որում գերակշռում էր նատրիումի սիլիկատը։ 1876 թվականի սեպտեմբերի 26-ին Գերմանիայում Ֆրիտց Հենկելի և նրա գործընկերների կողմից  հիմնադրվեց «Հենկել» ընկերությունը, որն արտադրում էր  փաթեթավորված  լվացքի նոր փոշին։ Հենկելի «Դետիշչե»  արտադրանքը արագ ճանաչում ձեռք բերեց իր ցածր գնի շնորհիվ, և երկու տարի անց ընկերությունը սկսեց շուկային  նոր արտադրանք մատակարարել «սպիտակեցնող սոդա»  անունով։ Հենկելը կարողացավ փոշուն սպիտակեցնող ազդեցություն տալ սոդայի շնորհիվ՝  շատ մատչելի գնով։
1905 թվականին ընկերություն գալով՝  Ֆրիտց Հենկելի որդին՝  Հյուգոն, մշակումներ  սկսեց`  ավտոմատ լվացքի մեքենաների համար լվացքի փոշու ստեղծման ուղղությամբ։ Եվ 1907 թվականից հայտնվեց «Պերսիլ»  փոշին, ինչը հնարավոր դարձրեց առանց ջանք թափելու ձյան պես սպիտակ, մաքուր սպիտակեղեն ստանալ։ Իր հատկությունների շնորհիվ Հենկելը դուրս եկավ եվրոպական և ամերիկյան շուկաներ։
Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ  գերմանացի քիմիկոս Փոնտերը ստեղծեց սինթետիկ լվացքի փոշի։ Այս հայտնագործությունը կիրառեց «Պրոկտեր և Գեմբլ» ընկերությունը, որն  1933 թվականին արտադրեց  իր առաջին «Դրեֆթ» լվացքի փոշին,  այն կարճ ժամանակում նվաճեց շուկան։
Դրանից հետո երեք քառորդ դար  լվացքի արտադրության տեխնոլոգիան խիստ փոփոխությունների չի ենթարկվել։ Միայն 2000-ականների սկզբին լվացքի փոշու պատմության մեջ սկսվեց նոր փուլ՝ կապված քիմիական միացությունների ստեղծման հետ։ Այսօր լվացքի փոշին ներառում է այնպիսի նյութեր, որոնք փափկացնում են ջուրը, պարունակում են ալկալիական և սպիտակեցնող նյութեր, կեղտը հեռացնելու համար նատրիումի և կալիումի միացություններ, ինչպես նաև` հոտահաղորդիչներ:
Մեր ժամանակներում արդեն հայտնվել է առաջին լվացքի հեղուկը, որը  փոշի չի առաջացնում։ Նա արագ նվաճել է եվրոպական շուկան, և նրա պահանջարկը վերջին տասնամյակում ավելացել է մի քանի անգամ։
Թարգմանությունը` Սիլվա Ալոյանի, 1-ին կուրս:
Աղբյուրը

 

Реклама

Մի իրի պատմություն. տակառ

Տակառը   հասարակ  իր է և հանդիպում է  յուրաքանչյուրի կյանքում։  Դժվար է պատկերացնել, որ առանց  տակառի մարդիկ կարող էին ունենալ խմիչք, թթու և կենսական այլ հաճույքներ:  Երբ և որտեղ է պատրաստվել առաջին տակառը, պարզ չէ մինչ այսօր։
Շատ պատմաբաններ տակառների գյուտը վերագրում են Սփևսիպոս Աթենացուն (մ.թ.ա. 4-րդ դարի կեսեր): Ամեն դեպքում, այդ իրեղենն անհրաժեշտ էր այն ժամանակվա մարդկանց: Տակառները օգտագործվել են որպես տարբեր ապրանքամաններ, որոնք ավելի լավ կարող են դիմակայել ծանրություններին,  քան ճենապակուց և կավից պատրաստվածները:
Տակառները լայն գործածություն ունեին: Նրանց օգնությամբ խոշտանգում էին  մարդկանց, սորուն մթերք էին պահում նրանցում, իսկ Հին Հունաստանի փիլիսոփա և հռետոր Դիոգենեսի համար  տակառն  իր  տունն էր:
Որպես հեղուկների պահեստարան`տակառները  սկսեցին գործածել Հին Եգիպտոսում, այնուհետեւ Հռոմում մթա 3-րդ հազարամյակում: Քանի որ բնակչությանը անհրաժեշտ էին ավելի շատ տակառներ, երևան եկան տակառագործական արհեստանոցներ:     Ռուսաստանում ևս տակառները շատ վաղուց էին հայտնվել: Դրանք  գերազանց տարաներ էին խմիչքի և թթուների պահպանման համար:  Եվրոպայում տակառի  որակյալ հատկանիշները գնահատվել էին  արժանապատվորեն: Ֆրանսիայում, Շվեյցարիայում եւ Հյուսիսային Իտալիայում գոյություն ուներ  դրանց օգտագործման մի ողջ  դարաշրջան: Հին Հունաստանում եւ Եգիպտոսում գինեգործները օգտագործում էին  կավե ամաններ, սակայն, պատահաբար, գինին լցնելով  կաղնու տակառի մեջ,  տեսան, որ խմիչքի համը ավելի է լավացել:
Մինչեւ 19-րդ դարի վերջը տակառագործությունը  բարձր էր  գնահատվում, քանի որ  լավ տակառ պատրաստելը բավականին բարդ  էր: Մետաղյա, պլաստմասե և արծնապատ ամանեղենի հայտնվելովՙ` կաղնե  տակառների գործածության անհրաժեշտությունը այլևս չկար:  ճաշատեսակների առաջացման արդյունքում անհետացավ կաղնե տակառների օգտագործման անհրաժեշտությունը:  Կաղնե  տակառների գլխավոր  առանձնահատկությունն այն է, որ այն թույլ է տալիս  օդը ներթափանցել։ Փայտը տակառի պարունակությունը  հագեցնում է  թթվածնով և  վերացնում  տոքսիններն ու վնասակար նյութերը: Գինեգործները պնդում են, որ խմիչքը տակառի մեջ  պահելով, քանակությունը քիչ  նվազում է: Արտադրողներն ասում են, որ դա հատուցում է ապրանքի գերազանց որակի համար:
Տակառների արտադրության համար օգտագործում են 80-100 տարեկան ծեր ծառեր:  Ծառերը կտրվում և մշակվում են ձմռանը, երբ կյանքը դանդաղում է: Արտադրության համար պիտանի են ծառերի որոշակի մասեր: Կտրած  բները թողնում են մի որոշ ժամանակ, այնուհետև  նրանցից սղոցում են գերաններ: Հետո մանրաթելերի երկայնքով բաժանում են տախտակների: Պատրաստի տախտակները մշակվում են և  թողնում երկարատև չորացման: Առանձնացնելով տակառատախտակները` ամրացնում են օղագոտիներով, ներսում կատարում թրծում: Ջերմամշակումը կարևոր է, որովհետև այն նպաստում է փայտի ամրացմանը. տակառի պարունակությունը ոչ մի դեպքում չի թթվում,  և խմիչքին տալիս է յուրահատուկ համ:  Տարիքի հետ այդպիսի տակառը դառնում է  արժեքավոր:
Որոշ վիսկի արտադրողներ  ձեռք են բերում տակառներ, որոնցում  պահվել են պորտվեյն կամ խերես, իսկ մյուսները`գինու  տակառներ: Որքան  շատ է պահպանման  տևողությունը, այնքան լավ և հարուստ է արտադրանքի համը: Պահպանման համար տակառները տեղադրվում են մութ ու սառը նկուղներում, որտեղ, ըստ ֆրանսիացիների ` կա ինքնատիպ  հանգիստ մթնոլորտ, որն անհրաժեշտ է խմիչքի կրթության համար:
Թարգմանությունը` Լիլիթ Թևոսյանի, 1-1 կուրս
Աղբյուրը

 

Իտալական 35 իմաստուն ասույթ

Յուրաքանչյուր ժողովուրդ ունի իր առած-ասացվածքները, ուսանելի պատմություններն ու  իմաստուն առակները: Դրանք անցնում են  բերնեբերան, սերնդեսերունդ:
Իտալիան ոչ միայն Վերածննդի դարաշրջանի հանճարների հայրենիքն է, այլ նաև կոլորիտային ժողովուրդ ունեցող երկիր է: Դյուրազգաց, կենսուրախ, գինու և գեղեցիկ կանանց սիրահար իտալացիները գիտեն` ինչպես ապրել:

1.Կնոջ հետ վիճելու երկու ձև կա: Ոչ մեկն էլ չի գործում:
2. Ավելի լավ է մեկ օր ապրելառյուծի պես, քան100 տարի ոչխարի պես:
3. Հյուրերը նման են ձկան. երեք օր հետո հոտում են:
4. Կյանքը նման է ամանորյա եղևնու. միշտ գտնվում է մեկը, ով ջարդում է խաղալիք գնդերը:
5. Աստված, փրկիր ինձ ընկերներից, իսկ թշնամիներիս ես ինքս կհաղթեմ:
6. Ով ճանաչում է իրեն, ճանաչում է ողջ աշխարհը:
7. Բավական չէ պարզապես փող ունենալ, պետք է նաև այն ծախսել կարողանալ:
8. Եթե ուզում ես, անհնարին ոչինչ չկա:
9. Մի դատիր մարդկանց նրանով, ինչ նրանց մասին ասում են:
10. Գինին և ընկերությունը, եթ հին չեն, կոպեկ չարժեն:
11. Եթե ստում ես, կարճ կապիր:
12. Ժամանակ առ ժամանակ հանդուրժիր հիմարներին. կարող ես ուշադրության արժանի ինչ-որ բան իմանալ: Բայց երբեք մի վիճիր նրանց հետ:
13. Թշնամին վտանգավոր է, եթե պարտված է թվում:
14. Երբ խաղն ավարտվում է, արքան ու խաղազինվորը ընկնում  են միևնույն տուփը:
15. Վրեժը ուտեստ է, որը պետք է սառը մատուցել:
16. Գեղեցկությունը առանց բարության նման է որակը կորցրած գինուն:
17. Ավանակ ծնվածը ձի չի մեռնի:
18. Չկա ավելի վատ աշխատանք, քան անելն ու ձևափոխելը:
19. Ուզում ես քեզ գնահատեն՝  մեռիր:
20. Ոչ ոք չի ուզում միայնակ լինել, նույնիսկ` դրախտում:
21. Ամեն ինչ Աստծուց է, բացառությամբ` կնոջ:
22. Սերը, կրակը և հազը մարդկանցից չես թաքցնի:
23. Սիրո պատերազմում հաղթում է նա, ով թողնում  հեռանում է:
24. Անշտապ ծերությունը երկարակեցության գրավականն է:
25. Միայն ձեր իսկական ընկերը ձեզ կասի, որ ձեր դեմքը կեղտի մեջ է:
26. Ձեռք մի տուր խնդրին, քանի դեռ խնդիրը ձեռք չի տվել քեզ:
27. Աշխարհը համբերատարներինն է:
28. Հույսը լավ է նախաճաշին, սակայն` վատ է ընթրիքին:
29. Մի փորձիր գետի խորությունը երկու ոտքով:
30. Որ երկրում  որ կլինես, գործիր այն սովորույթներով, որոնք կգտնես:
31. Չկա խաղաղություն այն հավաբնում, որտեղ աքլորը լռում է, իսկ հավը` աղմկում:
32. Ուրիշի խորհուրդը ընդունիր կամ մերժիր, բայց քոնից հետ մի կանգնիր:
33. Աստված սիրում է խոսել նրանց հետ, ովքեր լռում են:
34. Մարդուն ավելի շատ փոխում է կյանքը, քան` գրքերը:
35. Ինչ սահմանված է քեզ համար, ոչ ոք չի կարող վերցնել:

Աղբյուրը

 

Մի իրի պատմություն.պայուսակ

Պայուսակներն  ունեն վեցհազարամյա պատմություն։  Դա զարմանալի չէ, քանի որ բոլոր ժամանակներում մարդկանց անհրաժեշտ է եղել ինչ-որ բանի մեջ պահել և տեղափոխել գումարները, տարբեր մանրուքներ։ Գիտնակաները կարծում են, որ առաջին պայուսակները այնուամենայնիվ եղել են հագուստի գրպանները, որոնք հայտնվել են  XVII դարում։ Դրանցով զարդարել են բաճկոնակները, ժիլետները, իսկ  որոշ ժամանակ անց` նաև տաբատները։
Թեպետ մինչև հագուստի վրա գրպանների հայտնվելը` մարդիկ մետաղադրամներն  ու այլ անհրաժեշտ պարագաները պահել են փոքրիկ քսակներում։ Կանայք գերադասում էին դրանք պահել կիսաշրջազգեստի տակ (հիմա էլ կանայք շարունակում են գումարը պահել կողմնակի մարդկանց աչքից հեռու տեղերում),  իսկ տղամարդիկ կախում էին իրենց գոտիներից։ Միջին դարերում այդպիսի քսակները անվանում էին  «գրպանիկներ  բարության համար» կամ «օմոնիերներ»։ Բացի դրանցից նրանք իրենց հետ հաճախ կրում էին մանր մետաղադրամների համար  փոքրիկ կաշվե քսակներ։ Դրանք համարվում էին  պալատական արդուզարդի զարդարանքներ։
XV-XVI դարերում քսակների նորաձևությունը քայլեց առաջ. քսակներ սկսեցին  պատրաստել  տարբեր չափսերի` ամենափոքրերից  մինչև ամենատարողունակները։ Քայլելիս  քսակի  մետաղադրամները զրնգում էին, և  ձայնի միջոցով հասկանալի էր դառնում տիրոջ ունևորությունը։ Երբ հայտնվեցին գրպաները, տղամարդիկ իրենց  քսակների ողջ պարունակությունը տեղափոխեցին այնտեղ, և լիովին հարմարավետ էր։ Իսկ կանանց  գրպաները  բավական չէին, այդ իսկ  պատճառով սկսեցին կրել քսակ-պայուսակներ, որոնցում  էլ դնում էին անհրաժեշտ մանրուքները։ Դեռ այն ժամանակներում այդպիսի պայուսակներ` զանազան չափսի և տեսքի,  կարում էին տարբեր կտորներից։ Դրանք զարդարում էին մարգարտահատիկներով, ասեղնագործությամբ և ուլունքներով։ Հայտնվեցին նաև հյուսկեն  և գործվածքե պայուսակներ (ռիդիքյուլ)։ Կանայք դադարեցին թաքցնել պայուսակները և սկսեցին ակտիվորեն այն ցուցադրել որպես արդուզարդի  ու պերճանքի առարկա։
XVIII դարում նորաձև էին ժանյակներով պայուսակները, որոնց անվանում էին «պոմպադուր»` ի պատիվ Լյուդովիկոս XV արքայի  ֆավորիտների։ Դրանք  շրջանաձև տակերով  քսակներ էին, որոնց բկանցքները ձգված էին  ժապավենով։ «Պոմպադուրների»  հետ նորաձև դարձան գաղտնի գրպանները, որոնք կարվում էին շրջազգեստին։
Իսկ ե՞րբ հայտնվեց  մեզ համար սովորական տեսքով այս պիտույքը: Ժամանակակից պայուսակների առաջացման պատմությունը սկսվում է ֆրանսիական հեղափոխության ժամանակից (XVIII դարի վերջ – XIX դարի սկիզբ), երբ ծնվում է նոր նորաձևություն, համաձայն որի` կանայք պետք է ձեռքերում պահեին գրպան-պայուսակները, իսկ տղամարդիկ՝ ձեռքերը՝ գրպանում։ Այս նորամուծությունը հանգեցրեց այն բանին, որ թույլ սեռի ներկայացուցիչների մոտ վերացավ գրպանների, դրամապանակների, քսակների և նման այլ իրերի անհրաժեշտությունը: Այս ամենին փոխարինելու  եկավ  կանացի փոքրիկ պայուսակը։
Այդ ժամանակ պայուսակների մասշտաբային  արտադրություն չկար։ Դրանք պատրաստվում էին առանձին վարպետների կողմից որպես կանոն՝ պատվերով։ Բայց իրավիճակը ժամանակի հետ  փոխվեց։  Այսպես, XIX դարի կեսերից մինչև XIX դարի վերջը Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Վիկտորիայի օրոք  բացվեցին պայուսակներ արտադրող գործարաններ, ինչպես օրինակ ՝ Hermès և Louis Vuitton ։ Այդ ժամանակաշրջանից սկսած` պայուսակներ սկսեցին արտադրվել մեծ քանակությամբ։ Միևնույն ժամանակ  ձեռագործ պայուսակները  շարունակվում էին  արդյունաբերական նմուշներից բարձր գնահատվել, բայց դրանք թանկարժեքության պատճառով հասու էին միայն հարուստներին:
XIX դարում պայուսակների վրա սկսեցին փոքրիկ կողպեքներ դնել, բայց այսօրվա տարածված շղթաները միայն հայտնվեցին 20-րդ դարում: Այդ ժամանակ էր, որ բարեկրթության կանոնները պարտավորեցնում  էին, որ պայուսակի գույնը պետք է համընկներ  հագուստի հետ, այդ պատճառով ճիշտ պայուսակ ընտրելը բավականին դժվար էր:
20-րդ դարը վերջնականապես և անվերապահորեն կանացի տաբատների, կարճ կիսաշրջազգեստների, սանրվածքների հետ հավասար ճանաչեց պայուսակները։ Հոկտեմբերի 4-ին Մեծ Բրիտանիայում նույնիսկ նշում են հատուկ տոն ՝ Պայուսակների ազգային օրը։
Կնոջ դերը հասարակության մեջ արմատապես փոխվեց, եւ հնարավոր է, որ այդ պատճառով էլ, հաշվի առնելով կանանց նոր պահանջմունքները, հայտնվեցին մեծ չափսերով պայուսակներ։
Զգեստապահարանի այս իրի նորաձևությունը միշտ շեշտակիորեն  փոխվում է, մեկ նորաձև են բարակ գոտիով ու բարակ շղթաներով փոքրիկ պայուսակները,  կամ էլ ընդհակառակը` մեծերը։
Թարգմանությունը` Նելլի Բարսեղյանի, 1-1 կուրս
Աղբյուրը

Մի իրի պատմություն. Քինդեր-Ձվիկ

    «Քինդեր  սյուրպրիզի» ստեղծման պատմության  մասին խոսելիս անպայման պետք է նշել, թե ինչպես  է զարգացել շոկոլադե ապրանքներ արտադրող  իտալական Ֆերրերո» ընկերությունը։ Նրա  տարեկան շրջանառությունը այժմ ավելի քան 6 միլիարդ եվրո է կազմում,  բայց ընկերությունն այդպիսինն է  դարձել  ոչ միանգամից։ Նրա   պատմության արմատները խորությամբ գնում  են նախորդ հարյուրամյակի  քառասունական թվականներ,  երբ ողջ աշխարհը ցնցված էր Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից։
Պիետրո  Ֆերրերոն Թուրինում (Իտալիա) առաջին առևտրային խանութի հիմնադիրն է։ Նրա հիմնադրած  գործը խթան է եղել  ֆիրմայի հետագա զարգացման  համար` աշխարհին նվիրելով  համեղ քաղցրավենիքներ, ինչպիսիք են` «Տիկ-Տակ» դրաժեները, «Նուտելլա» շոկոլադային մածուկը, «Քինդեր-Սյուրպրիզ» ձվիկը, «Ռաֆաելլո» կոնֆետը:  Արժե նշել, որ այս աշխատանքը սկսել է Պիետրոյի հայրը, որը ոչ մեծ հացաբուլկեղենի խանութի սեփականատեր  էր։ Հենց նա էլ 1930թ. այդ խանութը` որպես  ժառանգություն,  փոխանցեց  իր որդուն։ Սակայն Պիետրոն ձգտում էր ավելի հետաքրքիր և գրավիչ գործի: Եվ շուտով նրան հաջողվեց  հասարակ հացաբուլկեղենի խանութը  վերածել  հրուշակեղենի խանութի։.
Եվ այստեղ Ֆերրերոն կարողացավ բացահայտել իր տաղանդը։ Որպես հրուշակագործ` նրան դուր էր գալիս փորձարարություններ անել  մթերքների հետ, և ամեն ինչում  նրան օգնում  էր իր կինը։ Սակայն Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը ստիպեց ամուսնական զույգին տեղափոխվել Իտալիայի  հյուսիս։ 1942թ. Ալբա քաղաքում ամուսինները նորից բացեցին հրուշակեղենի արտադրամաս  և շարունակեցին  իրենց փորձարարությունները` հորինելով նորանոր քաղցր  ուտեստներ։
Նոր վայրում  Ֆերրերոների  հրուշակեղենը  ձեռք բերեց աննախադեպ  հաջողություն, հետո նրանց մասին իմացավ ողջ Իտալիան։  Իսկ հետո` ժամանակի ընթացքում,  համեղ քաղցրավենիքների մասին իմացավ ողջ աշխարհը։ 1946թ. Ալբայում բացվեց  Ֆերրերոների առաջին ֆաբրիկան։  Ընկերությունը  Իտալիայի սահմաններից դուրս եկավ 10 տարի անց` բացելով ներկայացուցչություն  Գերմանիայում:
Իսկ հիմա` «Քինդեր Սյուրպրիզի»` հայտնի մանկական քաղցր զվարճանքի  ստեղծման պատմության մասին մասին:
Ձվի մեջ  խաղալիք դնելու  գաղափարը  նոր չէ։  Չէ՞ որ դեռևս ԽՍՍՀ-ում նախապատերազմյան տարիներին  երեխաներին գնում էին քաղցրավենիքներ, որոնց անվանում էին՝ «շոկոլադե ռումբեր», նրանց մեջ երեխաները գտնում էին սրտիկներ, փայտե տիկնիկներ և այլ մանրուքներ, որոնցով  շատ ուրախանում էին։ Բացի այդ, Իտալիայում մի հին ավանդույթ կար. Զատիկին  թխում էին ձվի տեսքով կարկանդակներ և  մեջը  դնում  էին փոքրիկ անակնկալ` կոպեկ կամ խաղալիք:
Պիետրոյի որդին`  24-ամյա  Միքելե Ֆերրերոն,  դառնալով ընտանեկան բիզնեսի շարունակող,  հիմք վերցրեց այդ ավանդույթը։  Եվ  քանի  որ նա փոքրուց հրաժարվել էր կաթ խմելուց (կաթ չէր սիրում),  նրա մոտ հիանալի միտք է հղանում` արտադրել մանկական հրուշակեղեն, որի մեջ  կաթը կազմի  մինչև  42%:  Այդ ժամանակից էլ իր ճանապարհը  սկսեց «Քինդեր» մանկական շոկոլադը։
Անակնկալով ձվիկը ևս որոշվեց պատրաստել «Քինդեր» շոկոլադից: Այն սկսեցին արտադրել 1974թ. սև և սպիտակ շոկոլադից, իսկ միջուկը դեղին, ձվի դեղնուցի նմանությամբ  պլաստմասե պատիճ է:
Ֆերրերոների ընտանիքն անմիջապես արտոնագրեց իր արտադրանքը: Իսկ ձվիկների համար ամենատարբեր խաղալիքներ ստեղծելու  գաղափարի հեղինակը շվեյցարացի արդյունաբերական դիզայներ Հենրի Փոթն է: «Քինդեր-Ձվիկի» շատ խաղալիքներ նրա մտահղացումներն են:
Առաջին անգամ խանութներում հայտնվելով՝ հսկայական հերթեր էին գոյանում: Ընդամենը մեկ ժամում իրացվել էր առաջին խմբաքանակը: «Քինդեր-Ձվիկի» խաղալիքների հավաքածուներ  սկսեցին ունենալ և մեծերը, և փոքրերը: Ձեռքով պատրաստված որոշ խաղալիքների գինը հասնում է մինչև 500 դոլար, մանավանդ, եթե այն եզակի նմուշ է:
Հայտնի է դեպք, որ  2007թ. eBay-ի աճուրդում 90000 խաղալիքի համար վճարել են
30000 եվրո:
Թարգմանությունը` Նատալի Հովհաննիսյանի, 1-ին կուրս
Աղբյուրը

Մի իրի պատմություն. կեղծամ

Կեղծամների մասին առաջին վկայությունները պատկանում   են մոտավորապես մ.թ.ա. |||֊ հազարամյակին։ Կեղծամներ կրելը  նորաձև էր հին եգիպտացիների մոտ։ Փարավոնների ժամանակ նույնիսկ կային հատուկ մարդիկ, որոնց պարտականությունների մեջ էր  մտնում  կեղծամների պատրաստմանը հետևելը:  Ճոխ սանրվածքները պարտադիր էին յուրաքանչյուր տոնական միջոցառումների ժամանակ։ Ի դեպ,  կանացի կեղծամները ավելի հասարակ և համեստ էին, քան` տղամարդկանցը։
Ժամանակին զուգընթաց`  կեղծամների պատրաստման տեխնիկան զարգանում էր։ Մեղրամոմի օգնությամբ  սովորեցին ստեղծել  արհեստական խոպոպներ։  Օրինակ` հնագետների կողմից հայտնաբերված կեղծամը, որը թվագրվում է  մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակին, իրենից ներկայացնում էր   բազմաթիվ խոպոպներ և մի քանի երկար հյուսքեր։
Մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակի կեսին այդ արհեստական գանգուրների  նորաձևությունը ընդգրկեց Միջերկրածովյան  եւ Մերձավոր Արևելքի երկրները: Իրենց շքեղությամբ նրանք չէին  զիջում եգիպտական փարավոնների կեղծամներին: Կեղծամներ կրում էին նաև Հին Հունաստանում: Հաճախ կեղծամները օգտագործում էին թատերական ներկայացումներում, ընդ որում  դրական կերպարների  համար ընտրում  էին բաց գույնը, չարագործների համար` մուգը, շիկակարմիր կեղծամ հիմնականում  կրում էին զավեշտակատարները:
Հռոմեական կայսրության օրոք  կեղծամները նորաձև էին հատկապես կանանց շրջանում: Ամենաթանկը համարվում էին  սպիտակ մազերը, բարձր էին գնահատվում նաև  շիկակարմիր և  ծղոտագույն կեղծամները: Լավագույն սև կեղծամներ համարվում էին հնդկականը:
Միջնադարում եվրոպական երկրներում կեղծամներ կրելը  ընդունված չէր։ Ավելին, տղամարդիկ նույնիսկ երկար մազերը չէին պահում։ Միապետների  շնորհիվ սկսվեց կեղծամների  զարգացման պատմության նոր փուլը: Օրինակ` 16-րդ դարում Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Եղիսաբեթը իր ճերմակող մազերը թաքցնելու համար  սկսեց կեղծամներ կրել։ Նա իր տրամադրության տակ  ուներ մոտ 80 կեղծամ: Բացի այդ, արհեստական ​​մազերի շնորհիվ  Լյուդովիկոս  XIV-ը թաքցրել էր իր ցանցառ մազերը:
Առավոտյան, որպես կանոն, կրում էին մուգ կեղծամներ, իսկ կեսօրին `շագանակագույն,  երեկոները` դուրս գալու համար` ճերմակ: Այսպիսով, նշանավոր տիկինը կամ տղամարդը պետք է ունենար  առնվազն երեք կեղծամ: Դրանք բավականին թանկ էին, ուստի աղքատ մարդիկ կեղծամներ պատրաստում էին  ոչ թե մազից, այլ` ձիու պոչից և կենդանիների բրդից:
Ռուսաստանում կեղծամների պատմությունը սկսվում է Պետրոս  Առաջինից: Հենց  նա առաջինը  սկսեց արհեստական մազեր կրել:  Նորաձևություն դուր եկավ կանանց, սակայն հոգևոր դասը  կտրականապես մերժեց այն: Ինքը`Պետրոս Մեծը, կրում էր  կարճ կեղծամ, որի տակից  հաճախ երևում էին երկար մազերը: Կեղծամն  արժեր ընդամենը 5 ռուբլի, և  այդ ժամանակների համար շատ էժան էր համարվում: 1722 թ. արշավանքի ժամանակ Պետրոսը կտրում է իր մազերը  և հրամայում դրանցից կեղծամ պատրաստել:
Տարբեր ժամանակներում կեղծամների պատրաստման  համար օգտագործում էին կտավատ, եգիպտացորեն, ջրիմուռներ, ակրիլ, նեյլոն, վինիլ և այլ նյութեր: Այսօր նորաձև են բնական մազերից  կեղծամները: Դրանք բավականին թանկ են: Արհեստական ​​կեղծամները շատ ավելի էժան են և ունեն մի շարք  առավելություններ: Այդպիսի կեղծամները ավելի հեշտ է խնամել, լվանալ, սանրել և այլն: Արհեստական ​​կեղծամները ավելի շատ սազում  են ակտիվ մարդկանց և մարզիկներին:     Սակայն, արտաքին տեսքով  նրանք չեն կարող համեմատվել բնական մազերից կեղծամների հետ,  որոնք մնում են աննկատելի  և բնական տեսք են ունենում:

Թարգմանությունը` Լիլիթ Թևոսյանի, 1-ին կուրս
Աղբյուրը

Մի իրի պատմություն, Չուպա Չուպս

Չուպա Չուպսի` ամենահայտնի սառնաշաքարի պատմությունը սկսվել է 1958 թվականից: Հենց այդ ժամանակ ի ծնե  հրուշակագործ Էնրիկ Բերնաթը հիմնադրեց ընկերություն այս քաղցրավենիքի արտադրության համար, որը հետագայում ստացավ Chupa Chups Group անվանումը:
Էնրիկ Բերնաթը ծնվել է  Բարսելոնայում (Իսպանիա): Իր  նախնիներից նա ժառանգել է Granja Asturias անունով քաղցրավենիքի արտադրամասը: Գործերը լավ էին ընթանում, և ահա 1958 թ. ձեռնարկատերը որոշում է ուսումնասիրել գնորդների կողմից իր արտադրանքի սպառողական նախապատվությունը, թե որ տեսականին ամենամեծ պահանջարկն ունի:
Բերնաթի հանձնարարությամբ մարքեթինգային հետազոտությունը  անցկացրեց ֆրանսիական ընկերությունը: Արդյունքները շատ զարմացրին հրուշակագործին:     Ապրանքաարտադրության մեջ հաշվի են առնվել մեծահասակների հետաքրքրություններն ու նախասիրությունները, սակայն ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ  նրա  արտադրանքը  գնել են հիմնականում մինչեւ 16 տարեկան երեխաները: Այդ փաստն նպաստեց, որ  արտադրվի այնպիսի քաղցրավենիք,  որը կգնեն և  փոքրերը, և մեծերը։
Բացի այդ, որոշվել է օգտագործել հատուկ փաթեթավորում` նոր արտադրանքն ավելի հարմարավետ դարձնելու համար։ Չէ որ, բոլորը գիտեն, որ երեխաները հաճախ կեղտոտում են իրենց, իրենց ծնողներին և այն ամենը, ինչին որ ձեռք են տալիս  շոկոլադներ, կոնֆետներ և այլ քաղցրավենիքներ ուտելիս: Այսպիսով, Չուպա  Չուպսի ստեղծողների մոտ միտք հղացավ, որ քաղցրավենիքը կարելի է տնկել  փոքրիկ պատառաքաղի վրա, որը հարմար կլինի բռնել: Հետագայում այն փոխարինվեց պլաստմասե փայտիկով:
Այսպիսով, հրուշակեղենի պատմության մեջ հայտնվեց փայտիկով լեգենդար սառնաշաքարը: Ճիշտ է, այն սկզբում Gol (գոլ) էր կոչվում, քանի որ ֆուտբոլային գնդակի նմանություն ուներ: Ընկերության սեփականատիրոջը այս անունը դուր չեկավ, և որոշեց վերանվանել  CHUPS («chupar» — «ծծել»), իսկ հետո Chupa Chups:
Անվան և ապրանքանիշի պաշտոնական գրանցումը կատարվել է 1962 թվականին: Իսկ 1964-ին ընկերությունը հայտնի դարձավ որպես Chupa Chups, որի հիմնական արտադրությունը տեղակայված էր  Բարսելոնայի մոտ  գտնվող Սան Էստեբան դե Սասրովիրաս քաղաքում:
Չուպա  Չուպսի  պատմության մեջ ամենահիշարժանն այն է, որ Սալվադոր Դալին ինքն է մշակել  ապրանքանիշի լոգոն: Ժամանակի ընթացքում փոխվել է դիզայնը, բայց, այնուամենայնիվ,  հիմնական գծերը մնացել են: Լեգենդար նկարչի  հետ հանդիպելու համար Բերնաթը 1969-ին գնացել էր Ֆիգերաս:  Նա խնդրել էր Սալվադոր Դալիին` որոշակի  գումարի դիմաց  նկարել Չուպա  Չուպսի  համար լոգոտիպ :.
Մի քանի ժամ անց` ամեն ինչ պատրաստ էր: Արվեստագետի ստեղծած լոգոտիպը նման էր երիցուկի: Աշխատանքը լիովին բավարարեց Բերնաթին, իսկ Դալիի մասնակցությունը նպաստեց սառնաշաքարի ավելի մեծ ճանաչմանը ողջ աշխարհում:
Հայտնի է սառնաշաքարի ավելի քան 100 տեսակ։ Արտադրության տեխնիկական նորարարությունների, ինչպես նաև իր վառ փաթեթավորման և ճաշակի բազմազանության շնորհիվ այսօր Chupa Chups-ը ամենատարածված  սառնաշաքարն է աշխարհի բոլոր երկրներում, այն սիրում են և երեխաները, և մեծահասակները: 2006 թվականին Perfetti Van Melle միավորումը գնել է Chupa-Chups Group-ը, որն էլ դարձել է նրանց  գլխավոր ապրանքանիշը:
Թարգմանությունը` Ժաննա Մկրտչյանի, 1-ին կուրս:
Աղբյուրը